Đẩy mạnh công tác bảo hộ có nâng cao chất lượng giống cây trồng?

25/02/2008

AGROINFO – Ngày 18/02/2008, Bộ Nông nghiệp và PTNT được sự tài trợ của Bộ Nông Lâm Ngư nghiệp Nhật Bản, đã phối hợp với Hiệp hội bảo hộ giống cây trồng Quốc tế UPOV (Potection of New Varieties of Plants) tổ chức hội thảo “Bảo hộ giống cây trồng theo công ước UPOV”. Hội thảo có sự tham dự của ông Bùi Bá Bổng, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT, ông Rolf Jordens, Phó Tổng thư ký UPOV và đông đảo các quan khách quốc tế của Nhật Bản, Hà Lan, Thuỵ Sĩ, Australia.

Việt Nam là nước nông nghiệp, do vậy nhu cầu về sản xuất giống cây trồng rất lớn. Ngành giống đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp. Mục tiêu của Chính phủ hiện nay là cải thiện sản lượng và chất lượng sản phẩm cây trồng. Để thực hiện mục tiêu này, giống được xem là khâu then chốt.

(Ảnh minh hoạ của Đất Mũi Online)
Hiện tại, việc sản xuất giống cây trồng chủ yếu tập trung ở các cơ quan, viện nghiên cứu của nhà nước và mới chỉ cung cấp được khoảng 30% nhu cầu về giống. Tư nhân và một số công ty nước ngoài cũng đã bắt đầu quan tâm đến lĩnh vực này, song còn rất hạn chế. Mới chỉ có khoảng 15 các công ty nước ngoài tham gia chọn tạo giống tại Việt Nam. Chương trình giống nông hộ của Nhà nước được thực hiện cho phép một nhóm các hộ nông dân đứng ra sản xuất giống là một giải pháp khá tích cực nhưng khi thực hiện lại bộc lộ những hạn chế như thiếu cơ chế kiểm tra, giám sát về chất lượng đối với các cơ sở sản xuất giống; tình trạng các cơ sở sản xuất giống của các nông hộ không bao bì, không thương hiệu ngày càng phổ biến. Việc thiếu quản lý, giám sát chặt chẽ đối với các cơ sở sản xuất giống này là một trong những nguyên chính dẫn tới tình trạng nông dân phải sử dụng giống kém chất lượng; đồng thời, nhà nước cũng gặp nhiều khó khăn trong việc huy động các thành phần kinh tế tham gia chọn tạo giống.

Tháng 12 năm 2006, Việt Nam chính thức ra nhập Hiệp hội bảo hộ giống cây trồng Quốc tế (UPOV) trước thềm WTO. Công ước UPOV tạo quyền cho việc nhân giống trên cơ sở xây dựng những chuẩn mực tối thiểu mà nhà nhân giống phải tuân thủ và đồng thời bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của họ. Công ước UPOV đồng thời cũng tạo quyền cho nông dân được phép sử dụng lại các giống đã được bảo hộ nhằm mục đích nhân giống trên mảnh ruộng của họ để phục vụ cho sản xuất vụ tới. UPOV ngăn chặn tất cả các hành vi thương mại từ giống được bảo hộ nếu không có sự đồng ý của tác giả. Tham gia UPOV là cơ hội tốt để khuyến khích các cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước đầu tư sản xuất giống. Việc bảo hộ quyền lợi của người chọn tạo sẽ khuyến khích việc tạo ra các giống mới có chất lượng tốt, đem lại hiệu quả kinh tế cao và đáp ứng được nhu cầu sản xuất.

Một năm qua, việc triển khai các hoạt động bảo hộ giống cây trồng được triển khai mạnh mẽ và bước đầu đã đạt được một số kết quả. Luật về bảo hộ giống cây trồng được Quốc hội ban hành tạo cơ sở pháp lý cho việc thực thi. Theo thống kê của Văn phòng Bảo hộ Giống cây trồng, Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và PTNT), đến nay đã có 38 danh mục giống cây trồng đăng kí và được bảo hộ. Việc triển khai bảo hộ giống cây trồng gặp nhiều khó khăn vì thiếu kinh nghiệm, kiến thức; nhận thức về bảo hộ giống cây trồng của các đối tượng liên quan còn hạn chế; nông dân có quy mô sản xuất nhỏ.

Theo cam kết với UPOV, đến năm 2016 Việt Nam phải hoàn thành bảo hộ cho tất cả các loài cây trồng. Các chuyên gia của UPOV cho rằng, để hoàn thành đúng kế hoạch đề ra, Việt Nam cần phải có những cơ chế, chính sách mạnh mẽ hơn nữa nhằm khuyến khích thúc đẩy các Viện nghiên cứu, các tổ chức cá nhân trong và ngoài nước tham gia. Đẩy mạnh công tác bảo hộ giống cây trồng là điều kiện quan trọng để Việt Nam có thể nâng cao chất lượng giống cây trồng, giúp cho nông dân có cơ hội tiếp cận với nhiều giống mới có sản lượng cao, chất lượng sản phẩm tốt.

Ảnh: AgroInfo


Tin khác