Nâng cao hơn nữa sức cạnh tranh của hàng nông sản Việt Nam

22/10/2012

Trong thời gian qua, các mặt hàng nông sản của Việt Nam liên tục “chinh phục đỉnh cao” trong xuất khẩu, lọt vào top đầu của khu vực và thế giới. Tuy vậy, sức cạnh tranh và tầm ảnh hưởng của hàng nông sản Việt Nam vẫn còn hạn chế.

Sầu riêng Việt Nam rất thu hút khách nước ngoài
Vấn đề đặt ra hiện nay là phải tìm cách nâng cao hơn nữa sức cạnh tranh, khẳng định rõ hơn nữa thương hiệu và vị thế của hàng nông sản Việt Nam trên thị trường khu vực và thế giới.
Những điểm sáng trong xuất khẩu nông sản Việt Nam
Thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) cho biết, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản chính trong 9 tháng năm 2012 có xu hướng tăng so với cùng kỳ năm trước. Theo đó,kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản tháng 9 ước đạt 2,3 tỷ USD, đưa giá trị xuất khẩu nông lâm thuỷ sản 9 tháng năm 2012 ước đạt 20,4 tỷ USD, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản chính ước đạt 11,1 tỷ USD, tăng 6,2%; thuỷ sản ước đạt 4,5 tỷ USD, tăng 3,5%; lâm sản chính ước đạt 3,58 tỷ USD, tăng 19,2% so với cùng kỳ năm trước.
Thống kê của Bộ Công Thương cũng chỉ rõ, điều đáng ghi nhận là lần đầu tiên khoai mì (sắn) gia nhập câu lạc bộ kim ngạch xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD. Hiện, sản lượng xuất khẩu của khoai mì và các sản phẩm từ khoai mì tăng khá mạnh, 49% so với cùng kỳ năm 2010 và 67,5% so với cùng kỳ năm 2011.
Cà phê, hồ tiêu tiếp tục là hai mặt hàng chinh phục được những mốc mới trong lĩnh vực xuất khẩu cả về sản lượng lẫn giá trị. Theo Tổng cục Hải quan, trong 8 tháng năm 2012, sản lượng xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt trên 1,26 triệu tấn, kim ngạch đạt 2,68 tỷ USD, tăng 30% về lượng và 25,5% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu tính cà phê xuất khẩu trong niên vụ từ tháng 10/2011 đến hết niên vụ (tháng 9/2012) thì khối lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam niên vụ vừa qua lên đến 1,5 triệu tấn, kim ngạch trên 3 tỉ USD, mức cao nhất từ trước đến nay. Đáng mừng hơn là sau những nỗ lực của doanh nghiệp và nông dân trong việc sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn thì sản lượng cà phê xuất khẩu loại 1 đã tăng lên. Ông Lương Văn Tự, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa) cho rằng, bằng việc đầu tư vào dây chuyền chế biến để làm cà phê chất lượng cao thì mỗi tấn cà phê xuất khẩu có thể tăng thêm giá trị từ 65-100 USD. Đặc biệt là với giá bán bình quân 40.000 đồng/kg, nông dân là người được hưởng lợi nhiều nhất.
Trong khi đó, báo cáo gần đây của Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO) cũng cho biết, Việt Nam đã vượt qua Brazil vươn lên trở thành nước xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới. Nếu như năm 1997, Việt Nam mới lọt vào Top 4 nước xuất khẩu cà phê cùng với Brazil, Colombia và Mexico thì sau 15 năm, Việt Nam đã vươn lên vị trí số một thế giới.
Trước dự báo trong những tháng cuối năm 2012, kinh tế thế giới sẽ chuyển biến tốt hơn từ cuối quý III do sức tiêu thụ của các thị trường phục hồi, Bộ NN&PTNT đánh giá đây là tín hiệu tốt cho xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đồng thời dự kiến xuất khẩu cả năm đạt 26,5 tỷ USD.
Lúa gạo Việt Nam thuộc top đầu khu vực và thế giới về sản lượng xuất khẩu
Cần các giải pháp đồng bộ và một chiến lược dài hơi
Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới và trong nước đang gặp nhiều khó khăn thì việc nhiều mặt hàng nông sản liên tục chinh phục những đỉnh cao mới đã cho thấy lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn có vai trò hết sức quan trọng. Trên thực tế, tốc độ tăng trưởng bình quân kim ngạch xuất khẩu nông sản nhiều năm gần đây luôn đạt 22 -23%/năm, trong hai năm 2010-2011, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng này đạt 15-20 tỷ USD, chiếm 20-21% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.
Một chuyên gia ngành nông nghiệp cho biết, dù nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam thuộc top đầu thế giới nhưng sức cạnh tranh rất yếu và không thể hiện được vị thế đứng đầu, có nghĩa là không quyết định được giá xuất khẩu của thế giới. Nguyên nhân chủ yếu là do vẫn còn tình trạng chạy theo số lượng, các doanh nghiệp cũng chưa thực sự liên kết với nông dân để hình thành vùng nguyên liệu ổn định mà chủ yếu thu mua theo mùa vụ, khi thiếu hàng có thể "nhảy" vào vùng nguyên liệu của đơn vị khác để thu mua, còn khi ế ẩm lại ép giá nông dân.
Thêm vào đó, thực tế vẫn còn tồn tại những bất ổn trong quá trình sản xuất và xuất khẩu mà biểu hiện rõ nét ở chỗ nông dân vẫn chạy theo phong trào khi ồ ạt trồng các cây trồng và chăn nuôi ồ ạt các gia súc, gia cầm... khi giá các mặt hàng này tăng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cơ cấu cây trồng, vật nuôi ở nhiều địa phương mà còn phá vỡ quy hoạch vùng...
Vì vậy, nhiều ý kiến của các nhà quản lý và chuyên gia cho rằng, cần thiết phải có một chiến lược dài hơi cho xuất khẩu nông sản, thay vì tình trạng mạnh ai nấy làm như hiện nay, trong đó có việc triển khai xây dựng tiêu chuẩn và quy chuẩn các mặt hàng nông, lâm, thủy sản xuất khẩu để nâng cao chất lượng, hiệu quả xuất khẩu; tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả của công tác xúc tiến thương mại và phát triển thị trường nước ngoài; xây dựng và phát triển thương hiệu các mặt hàng nông sản có thế mạnh... 
Làm được như vậy, tin tưởng rằng, nông sản Việt Nam thực sự phát triển bền vững, ngày càng khẳng định được thương hiệu và vị thế không chỉ trong thị trường nội địa mà còn trên thị trường khu vực và thế giới./.
Theo Báo Điện tử Đảng Cộng sản

Nguồn: http://dangcongsan.vn/cpv/Modules/News/NewsDetail.aspx?co_id=10004&cn_id=550017


Tin khác