Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Thanh Nam cho biết: sau 5 năm triển khai, Chương trình quốc gia xây dựng Nông thôn mới (NTM) đã tạo chuyển biến tích cực cho bộ mặt nông thôn Việt Nam so với giai đoạn trước. Điều kiện hạ tầng kinh tế xã hội được cải thiện đáng kể; nhiều mô hình kinh tế và tổ chức sản xuất phát triển mạnh mẽ; nhiều giá trị văn hóa được phát huy, vị thế và vai trò chủ thể của người dân nông thôn được nâng cao.
|
Hội nghị “Mở ra cơ hội cho sinh kế của cư dân nông thôn Việt Nam” (Ảnh: AGROINFO) |
Theo thống kê sơ bộ, đến hết năm 2014 có khoảng 785 xã đạt chuẩn 19 tiêu chí NTM, chiếm 8,7% trong tổng số 9.001 xã của cả nước. Dự kiến đến hết năm 2015 sẽ có ít nhất 17% số xã đạt chuẩn. Ngoài số xã đạt chuẩn, hiện nay đã có gần 3.000 xã đạt từ 10 tiêu chí trở lên.
Cũng theo Thứ trưởng Trần Thanh Nam, quá trình triển khai chương trình xây dựng NTM phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc, đồng thời bộc lộ nhiều yếu tố hạn chế. Cụ thể, nhận thức của người dân về xây dựng NTM còn hạn chế, đặc biệt ở các khu vực vùng sâu, vùng xa; năng lực cán bộ yếu và số lượng thiếu; hoạt động sản xuất chưa ổn định; thiếu các hình thức tổ chức sản xuất, liên kết có hiệu quả dẫn đến chưa đảm bảo việc làm, thu nhập và sinh kế cho người dân,…
Báo cáo của Văn phòng điều phối Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tại Hội nghị cho thấy: từ năm 2010 đến 2015, NTM đã hình thành trên thực tế, đáp ứng nguyện vọng của người dân nông thôn. Đồng thời ngày càng thu hút sự tham gia của người dân, nhờ đó huy động được nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình.
|
Các đại biểu tới tham dự Hội nghị (Ảnh: AGROINFO) |
Tuy nhiên, mức độ đạt tiêu chí cơ sở hạ tầng thấp, nhất là hạ tầng thiết yếu giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, trường học. Sản xuất còn manh mún, khó áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, chưa tháo gỡ được những khó khăn về tiêu thụ sản phẩm, do vậy thu nhập và đời sống của người dân nông thôn chưa được cải thiện đáng kể. Còn nhiều vấn đề bức xúc trong vệ sinh môi trường, tệ nạn xã hội, các hủ tục,…
Theo ông Nguyễn Minh Tiến, đại diện Văn phòng điều phối Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, trong giai đoạn 2016 – 2020 sẽ phấn đấu cơ bản hoàn thành các công trình thiết yếu đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất và đời sống của cư dân nông thôn. Bên cạnh đó, nâng cao chất lượng cuộc sống của cư dân nông thôn bằng những mục tiêu cụ thể như: thu nhập tăng 2,5 lần, tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân 2%/năm; 80% dân số tham gia bảo hiểm y tế. Bình quân đạt 15 tiêu chí/xã, không còn xã đạt dưới 5 tiêu chí,…
Nhằm đạt được mục tiêu đề ra, theo ông Nguyễn Minh Tiến, các giải pháp cần quan tâm gồm: tuyên truyền, vận động, đẩy mạnh thi đua; kiện toàn nâng cao chất lượng Ban Chỉ đạo, bộ phận giúp việc. Đồng thời tiếp tục hoàn thiện hệ thống cơ chế chính sách; bố trí ngân sách hợp lý; phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ, ngành,…
Theo TS. Nguyễn Đỗ Anh Tuấn – Phó Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, công tác xây dựng NTM cần gắn chặt chẽ với quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Đồng thời, nhằm đạt mục tiêu xây dựng NTM, cần xây dựng bộ chỉ số giám sát chung cho cả nước. Bên cạnh đó, cần tổ chức đánh giá theo khối lượng công việc thực hiện trong kỳ; các địa phương cần chủ động thực hiện, khơi dậy nguồn lực, đồng thời tăng cường tiếp thu kinh nghiệm quốc tế.