Đó là một trong nhiều ý kiến chỉ đạo quyết liệt của Bộ trưởng Cao Đức Phát tại hội nghị Triển khai công tác kiểm tra sắp xếp, đổi mới và quản lý sử dụng đất nông, lâm trường quốc doanh tổ chức ngày 16/4. Dự và chỉ đạo hội nghị còn có Thứ trưởng Diệp Kỉnh Tần, Trưởng ban Ban chỉ đạo SXĐMNLTQDTW và đại diện 52 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có NLTQD. Sau gần 5 năm triển khai thực hiện việc sắp xếp, đổi mới và phát triển nông, lâm trường quốc doanh theo tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết số 28/NQ-TW của Bộ Chính trị và các Nghị định số 170/2004/NĐ-CP, Nghị định số 200/2004/NĐ-CP của Chính phủ, đến nay còn 314 nông trường và 353 lâm trường.

Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát việc sắp xếp, đối mới này còn quá chậm so với yêu cầu, chưa phát huy được hết nguồn. Hiện nay, các NLTQD vẫn đang quản lý sử dụng số diện tích trên 4,6 triệu ha và có trên 30 nghìn lao động nhưng vẫn bỏ hoang hoá hơn 5 triệu ha. Bộ trưởng cho rằng có tới 70% vụ phá rừng và cháy rừng là ở các NLTQD. Có nhiều nguyên nhân khiến cho tiến độ sắp xếp đổi mới các NLTQD chậm như: chưa nắm chắc về thủ tục khi chuyển đổi; vốn đầu tư trồng rừng còn khó khăn; tình trang đất sản xuất bị lấn chiếm phức tạp, chính quyền địa phương không tập trung giải quyết...

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Cao Đức Phát nguyên nhân sâu sa nhất xuất phát từ nhận thức chưa đúng đắn của mỗi tổ chức, cá nhân về chủ trương này. Bộ trưởng nói: người nắm giữa đất thì tìm mọi cách để giữ đất trong khí đó người muốn sản xuất lại khống có đất để sản xuất. Bộ trưởng cho biết có những doanh nghiệp sẵn sàn “ôm vốn chay vòng vòng” để đầu tư trồng 300 triệu ha rừng nguyên liệu cho nhà máy chế biến, thế nhưng lại không tìm đâu ra đất- đó là một nghịch lý.

Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu thời gian tới các cấp, các ngành chức năng phải làm tốt công tác quán triệt tinh thần chỉ đạo của Đảng, Chính phủ về chủ trương sắp xếp, đổi mới NLTQD tới từng cá nhân, tổ chức; tăng cường các đoàn kiểm tra kiểm soát, đánh gia đúng hiệu quả sử dụng đất và việc vận hành mô hình quản lý ở cơ sở để phối hợp giải quyết triệt để những khó khăn vướng mắc.

Về vấn đề đánh giá hiệu quả sử dụng đất ở các NLTQD, Bộ trưởng nhấn mạnh phải làm rõ đất nào là sử dụng chung, đất nào là giao cho cá nhân và đất nào hiện đang cho thuê, mượn... để từ đó đề ra được giải pháp sử dụng hiệu quả, nhất định không để xẩy ra tình trạng người dân không có đất để sản xuất mà các nông, lâm trường quốc doanh đất lại để hoang hoá.