Thế mạnh thông tin thị trường
Tôi muốn trình bày một số sản phẩm thông tin và truyền thông mà nó có tính hữu hiệu nhất mà IPSARD có thể trợ giúp cho Doanh nghiệp trong khu vực NNNT cũng như bà con nông dân. Đó cũng là những phương thức để sau này chúng tôi sẽ kết nối, đặc biệt với Viettel cũng như là các đối tác khác để phát triển các sản phẩm thông tin tốt nhất. Hiện nay ở Viện chúng tôi có 2 hệ thống chính và có những sản phẩm thông tin về NN và phát triển NT và tồn tại cùng một lúc song song ở hai đầu đất nước.
Thứ nhất là Hệ thống thông tin thị trường Nông nghiệp Việt Nam. Đây là một hệ thống được sự hỗ trợ của Chính phủ Canada, giúp chúng tôi thiết lập hệ thống thông tin về giá cả nông sản. Chúng tôi thí điểm đầu tiên với mặt hàng rau quả, với giả định đây là mặt hàng dễ hỏng và có nhiều rủi ro nhất. Nếu mà chúng ta có thể thành công với mặt hàng này thì chúng ta có thể làm rộng ra với các mặt hàng nông sản khác.
Chúng tôi đã thiết lập hệ thống thông tin thị trường NN đối với mặt hàng rau quả, tại các tỉnh trọng điểm trong Nam vì đây là khu vực thương mại nông sản lớn nhất cả nước. Thành quả là các tổ nhóm nông dân mà chúng tôi làm thí điểm thì đều có giá bán cao hơn và không bị ép giá nữa. Cách làm của chúng tôi là đưa cho họ giá nông sản theo chuỗi của giá trị hàng hóa, giá cổng trại, giá bán buôn, giá bán lẻ, giá với hợp đồng của các công ty kinh doanh. Khi thương lái đến, người nông dân đã biết sẵn thông tin để họ có khả năng mặc cả bởi vì họ có thông tin. Chúng tôi trang bị cho bà con nông dân sử dụng máy tính, sử dụng SMS để truy cập thông tin và họ đều được tham gia các lớp tập huấn để họ biết cách mặc cả đối với các thương lái.
Khi họ đã biết giá theo chuỗi, họ có thể tự ra được một quyết định, là nên bán tại cổng trại hay nên tụ hàng lại thành một nhóm, thuê phương tiện vận tải lên các chợ đầu mối lớn ở TP HCM để bán. Nếu chi phí vận tải thấp hơn chi phí giao dịch, biên thị trường giữa chợ đầu mối nông sản như là chợ đầu mối TP HCM và giá cổng trại thì họ chắc chắn sẽ tìm mối để họ lên TP HCM bán. Trong dự án này, chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ họ trong việc kết nối với các thông tin kinh doanh trên TP HCM.
Để đưa ra những tín hiệu đại diện nhất cho thị trường cho nên chúng tôi thu giá vào những thời điểm có giao dịch lớn nhất trong ngày. Ví dụ như ở chợ đầu mối nông sản Thủ Đức thì chúng tôi thu vào thời điểm thường là 12h – 2h đêm, bằng sự hợp tác chặt chẽ với ban quản lý chợ để họ đưa giá ở thời điểm giao dịch lớn nhất trong ngày. Và những giá ở cổng trại cũng như giá ở các chợ khác thì chọn những chợ lớn nhất hoặc là khu thương mại hóa sầm uất nhất để nó có tính đại diện nhất cho thị trường. Hiện nay, với những mặt hàng rau quả chính thì chúng tôi đã hoàn thiện được hệ thống và chuẩn bị bước tiếp theo là mở rộng sang các mặt hàng khác mặc dù dự án của Canada đã kết thúc vào 30/9/2009.
Sự kết nối với các địa phương và bà con nông dân rất tốt, và họ luôn cảm thấy có lợi khi họ tham gia cùng vào các hoạt động này. Người nông dân sẵn sàng tham gia và không đòi hỏi chi phí vận hành miễn là được trang bị máy, trang bị đường truyền internet, hệ thống điện thoại di động. Mọi người có thể truy cập vào các thông tin dự án này qua web của dự án, www.vamip.com.vn,
Ở đầu cầu phía Bắc, Agroinfo chuyên về thông tin nông nghiệp và PTNT. Trung tâm đã đưa ra được bộ cơ sở dữ liệu rất tốt về giá nông sản tại các thị trường lớn. Các giá xuất khẩu và có 1 Bộ cơ sở dữ liệu này được cập nhật tại web www.agro.gov.vn.
Trung tâm đưa ra những bản tin phân tích thị trường nông sản thường xuyên theo tuần, tháng, quý, năm. AGROINFO cũng có những bản tin về chính sách và bản tin về nông nghiệp nông thôn, những bản tin này được sự hỗ trợ rất đắc lực của chương trình hợp tác phát triển của đại sứ quán Tây Ban Nha tại Việt Nam.
Liên kết và phát triển
AGROINFO đang bắt đầu đưa ra những bản tin về tài chính doanh nghiệp. Với những sản phẩm chúng tôi hiện có, tôi xin trình bày một số phương hướng mà chúng ta có thể đi sâu thêm một số chi tiết trong việc kết nối với các công ty về truyền thông về hoạt động thông tin.
Thứ nhất là phổ biến thông tin về giá qua SMS: Các thông tin giá cả thị trường được chúng tôi xây dựng, cung cấp, còn nhà mạng sẽ hỗ trợ cung cấp dịch vụ.
Thứ hai là phối hợp cùng các địa phương khác để thiết lập bộ cơ sở dữ liệu về nguồn cung và cầu các sản phẩm nông sản: Trong dự án thông tin thị trường Nông nghiệp, chúng tôi đã có một loạt những tổ nhóm nông dân lớn và có kết hợp rất tốt với một số địa phương như Vĩnh Long, Tiền Giang, Lâm Đồng.
Chúng tôi cũng có kết hợp với các công ty (như công ty Phố Chợ) đứng ra tự làm niên giám nông nghiệp có toàn bộ địa chỉ của các cơ sở, tổ nhóm nông dân liên quan đến việc kinh doanh mặt hàng nông sản.
Với sự phối hợp hành động với nhiều đối tác, IPSARD sẽ hỗ trợ tích cực cho sự phát triển của doanh nghiệp nhỏ và vừa nông nghiệp, nông thôn.
AGROINFO (ghi)