Tái cơ cấu nông nghiệp thích ứng với biển đổi khí hậu

16/11/2016

Chiều 15/11 tại Hà Nội, Báo Nông thôn ngày nay phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội thảo “Tái cơ cấu nông nghiệp, thích ứng với biển đổi khí hậu”.

TS Trần Đại Nghĩa trình bày tại Hội thảo

TS Trần Đại Nghĩa, Trưởng Bộ môn nghiên cứu kinh tế Tài nguyên và môi trường, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn cho biết, từ năm 2010, Việt Nam đã triển khai nhiều chương trình nhằm thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu.

Đó là các biện pháp công trình như các hệ thống thủy lợi, hồ đập.

Tuy nhiên, những giải pháp “mềm” chưa được đầu tư nhiều như chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu giống, tạo ra những giống cây trồng, vật nuôi có khả năng thích ứng tốt hơn với các điều điện thời tiết bất thường.

Điều đó vẫn đảm bảo kế hoạch tăng trưởng kinh tế nhưng chi phí đầu tư thấp nhất.

Vấn đề bây giờ làm sao để nhân rộng các giải pháp một cách hiệu quả để nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu.

Ông Nguyễn Xuân Kiều, Phó Giám đốc Trung tâm Thuỷ lợi Miền núi phía Bắc (Viện Khoa học Thuỷ lợi Việt Nam) đánh giá, biến đổi khí hậu và nước tưới là vấn đề nông dân đang gặp phải hàng ngày.

Thực tế hạn hán ở Tây Nguyên, hạn hán và xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long ngày càng gay gắt khiến quỹ đất nông nghiệp càng ngày càng bị thu hẹp. Chi phí lao động cho nông nghiệp cũng ngày càng cao.

Trong khi đó yêu cầu của thị trường là giá thành phải ngày càng rẻ, sản lượng cao, chất lượng ngày càng khắt khe.

Do vậy đòi hỏi ngành nông nghiệp phải ứng dụng công nghệ mới để giảm giá thành, nâng cao năng suất, tăng tính cạnh tranh.

Hội thảo Tái cơ cấu nông nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu. 

Theo ông Nguyễn Xuân Kiều, cần phát triển nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu. Áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến, thực hành bền vững, nâng cao hiệu quả sử dụng nước và phân bón, giảm phát thải khí nhà kính nhằm giảm chi phí, tăng hiệu quả kinh tế trên đơn vị đất canh tác và tạo ra sản phẩm hàng hóa chất lượng cao.

Ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm là xu thế tất yếu trong sản xuất nông nghiệp hàng hóa, giá trị cao.

Ví dụ như cây cà phê, nếu áp dụng tưới tiết kiệm có thể giảm 40-50% lượng nước tưới; 50% lượng phân bón; trên 90% công tưới nước, bón phân; chất lượng cà phê đều hạt và năng suất tăng 10-20%.

Như vậy cà phê sẽ tăng 60-100% lợi nhuận. Tưới tiết kiệm cho hồ tiêu cũng giúp tăng 20-30% lợi nhuận…

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Xuân Kiều, để đẩy mạnh ứng dụng khoa học tưới tiết kiệm vẫn cần sự vào cuộc quyết liệt của không chỉ các nhà khoa học mà còn của các cấp và đặc biệt là người dân, doanh nghiệp và chính quyền các cấp.

Mục tiêu đến năm 2020, có khoảng 500.000 ha đất sản xuất nông nghiệp sẽ ứng dụng công nghệ tiết kiệm nước này.

Biến đổi khí hậu đang diễn ra hết sức gay gắt và nhanh hơn kịch bản năm 2012 dự báo. Từ cuối năm 2014 đến 2016, do tác động của hiện tượng thời tiết Elnino, 18 tỉnh, thành phố khu vực Nam Trung bộ, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long phải hứng chịu hạn hán, mặn xâm nhập trên diện rộng làm ảnh hưởng đến cuộc sống khoảng 2 triệu người dân, thiệt hại hàng trăm nghìn ha lúa.

Ước tính thiệt hại về kinh tế 15.000 tỷ đồng. Đợt mưa lũ trong tháng 10 và 1/2016 cũng gây ra những hậu quả nặng nề cho đồng bào các tỉnh miền Trung.

Cùng với sự hỗ trợ của ngân sách Nhà nước và địa phương, năm 2016, lần đầu tiên Chính phủ Việt Nam kêu gọi các tổ chức quốc tế hỗ trợ ứng phó với thiên tai.

Tính đến đầu tháng 7/2016, các đối tác và tổ chức quốc tế đã hỗ trợ khẩn cấp hơn 16 triệu USD giúp Việt Nam khắc phục hậu quả thời tiết cực đoan El Nino.

Theo tính toán của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong giai đoạn từ 2016-2020, Việt Nam cần nguồn kinh phí hơn 25.000 tỷ đồng để khắc phục những thiệt hại do El Nino gây ra.

Năm nay cần 3.734 tỷ đồng để hỗ trợ giống khôi phục sản xuất, cung cấp thiết bị lọc nước, sửa chữa công trình cấp nước sinh hoạt và nâng cấp công trình phòng chống hạn, mặn cấp bách./.

Theo TTXVN


Tin khác