Từ nhu cầu sử dụng ngô nếp ngày càng lớn trên thị trường và thu nhập từ trồng ngô hiện nay khá cao; hơn nữa, tiềm năng đất đai để trồng cây vụ đông trên đất 2 lúa tại địa bàn huyện còn nhiều. Vụ đông năm 2008-2009, Phòng Nông nghiệp - PTNT huyện Điện Biên triển khai dự án "Xây dựng mô hình ứng dụng KHKT sản xuất ngô nếp lai MX4 tăng vụ trên đất 2 lúa" tại bản Cang Ná, xã Thanh Luông, huyện Điện Biên.

Mô hình khảo nghiệm có tổng kinh phí thực hiện trên 75 triệu đồng, quy mô gieo trồng ban đầu là 3,8 ha với sự tham gia của 30 hộ nông dân. Trong đó, dự án đầu tư 3 ha và dân tự trồng 0,8ha. Những hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 100% giống, 50% phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và được tập huấn chuyển giao KHKT.

MX4 thuộc dòng ngô nếp lai được tạo ra từ tổ hợp lai SINCO x SN1, là các giống ngô nếp thụ phấn tự do đã được chọn lọc, có thể trồng được nhiều vụ trong năm. Thời gian từ khi gieo trồng đến thu hoạch bắp từ 90 – 100 ngày. Giống có nhiều ưu điểm vượt trội so với các dòng thông thường người dân vẫn gieo trồng. Thời vụ gieo trồng trong vụ đông được tiến hành từngày 8 - 13/10; kỹ thuật gieo trực tiếp, mật độ từ 4,6 – 4,8 vạn cây/ha; yêu cầu hàng cách hàng 70cm, cây cách cây 30cm, gieo 1hạt/hốc kết hợp làm luống để dễ thoát nước. Có thể sử dụng 2 phương pháp gieo: gieo ngô bầu hoặc gieo trực tiếp xuống ruộng. Các hộ gia đình tham gia mô hình cần thực hiện bón phân đúng liều lượng, số lần bón phân theo quy trình hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật: 5-10tấn/ha phân chuồng, 350kg/ha đạm urê, 500kg/ha kali... Đảm bảo độ ẩm 70 - 80%. Theo bà Trần Thị Tuyết, Trưởng phòng Nông nghiệp - PTNT huyện Điện Biên: MX4 là giống ngô có khả năng sinh trưởng tốt, năng suất cao và phù hợp với chân đất 2 lúa của địa phương.

Đến ngày 15/1 các hộ tham gia mô hình đã bước vào thu hoạch vụ ngô lai đầu tiên; năng suất trung bình đạt 46.000 bắp/ha. So với giống ngô nếp nù bắp ngắn, tỷ lệ bắp chỉ đạt 70% thì giống nếp lai MX4 đạt 73%, bắp thon, dài, chất lượng hạt tươi hương vị thơm, dẻo hơn. Theo giá thu mua ngô nếp trên thị trường hiện nay bắp loại 1 có giá 1.000 đồng/bắp; loại 2 có giá 500 đồng/bắp; thu nhập trung bình 39,79 triệu đồng/ha; trừ chi phí lãi 23,604 triệu đồng/ha. Như vậy, ngoài 2 vụ lúa thu hoạch 12 - 13 tấn/năm, trị giá từ 72 – 78 triệu đồng/ha nếu trồng ngô tăng vụ thu nhập sẽ gia tăng 39,7 triệu đồng/ha. Canh tác trên cùng một đơn vị diện tích đất người dân có thể đạt tổng thu nhập trên 100 triệu đồng/năm. Ngô nếp lai MX4 trồng trong vụ đông trên đất lúa 2 vụ không những góp phần tăng hệ số sử dụng đất trong các mùa vụ mà còn tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích đất.

Gia đình bà Lò Thị Pánh, bản Cang Ná, xã Thanh Luông trồng 1.000m2 ngô MX4. Bà Pánh cho biết: Ban đầu tham gia mô hình gia đình tôi cũng lo lắm nhưng kết quả thật bất ngờ vì năng suất thu hoạch đạt 4.500 - 4.600 bắp/1.000m2. Trừ chi phí và công gia đình tôi lãi 3,5 triệu đồng. Qua vụ gieo trồng đầu tiên chúng tôi nhận thấy có thể gieo trồng ngô mầm xanh MX4 được 3 vụ/năm, vừa tăng thu nhập lại tạo việc làm cho bà con lúc nông nhàn.

Mô hình ứng dụng sản xuất ngô nếp lai MX4 trên đất 2 lúa đã tỏ rõ tính thiết thực và hiệu quả kinh tế. Ngoài sản phẩm chính là bắp tươi để bán, người dân còn tận dụng thân, lá ngô làm thức ăn chăn nuôi gia súc trong mùa đông. Hầu hết các hộ tham gia mô hình ứng dụng đều mong muốn được tiếp tục tham gia và mở rộng diện tích hơn nữa, được hỗ trợ về giống, phân bón. Đặc biệt, với những ưu điểm vượt trội, như: thời gian sinh trưởng ngắn, cho thu nhập cao, dễ sản xuất thâm canh, người dân sẽ mạnh dạn ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp; cùng với cây trồng chính vụ, ngô lai sẽ cho năng suất, thu nhập cao, góp phần xoá đói giảm nghèo cho nông dân.