Thanh long, cây làm giàu của nông dân Bình Thuận

18/03/2011

Thanh long hiện là cây làm giàu của hàng chục nghìn hộ nông dân ở Bình Thuận. Bình Thuận đang tiếp tục Phát triển cây thanh long để góp phần mang lại niềm vui, sự ấm no, giàu có cho bà con nông dân...

Rôm rả nhất, được trầm trồ nhiều nhất trong những chuyện vui 'một năm nhìn lại' bên ly rượu, tách trà trong ba ngày Xuân Tân Mão vừa rồi ở Bình Thuận, là chuyện bà con trồng thanh long được mùa, trúng giá,  mua sắm Tết 'hoành tráng'. Gần Tết, lượng người mua sắm tại các siêu thị, cửa hàng ở thành phố Phan Thiết tăng vọt, chiếm tỷ lệ vượt trội là bà con trồng thanh long từ các huyện Hàm Thuận Nam, Hàm Thuận Bắc. Không chỉ có quần áo, thực phẩm, đồ uống cao cấp, mà nhiều mặt hàng tân thời thuộc loại 'hàng hiệu' như ti-vi, tủ lạnh, rồi xe máy đời mới đã kìn kìn theo các chủ mới về nông thôn...
Thu hoạch Thanh Long ở huyện Hàm Thuận Nam
 
Chưa tới 40 tuổi, nhưng Nguyễn Duy Toàn ở xã Hàm Mỹ, huyện Hàm Thuận Nam (Bình Thuận), đã có gần chục năm làm nghề. Với gần 1.400 trụ thanh long. Năm rồi, gia đình Toàn thu hơn 30 tấn quả, trừ hết chi phí, còn dư không dưới 200 triệu đồng. Tết vừa rồi, Toàn tậu thêm chiếc xe tay ga để thỉnh thoảng 'lượn' xuống Phan Thiết dạo phố, thăm anh em, bạn bè. Giống như Toàn, nhờ cây thanh long, nhiều gia đình trẻ khác ở nhiều vùng nông thôn trong tỉnh cũng đã xây cất nhà cửa khang trang, sắm sửa đồ đạc, tiện nghi khá đầy đủ.
Theo đồng chí Huỳnh Văn Tí, Ủy viên T.Ư Ðảng, Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận, vài năm gần đây, đời sống của bà con nông dân trong tỉnh đã được cải thiện rõ rệt, nhất là các hộ trồng thanh long. Về thăm xã Hàm Liêm, huyện Hàm Thuận Bắc dịp gần Tết vừa rồi, Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận đã chứng kiến có hộ thu được đến 250 triệu đồng chỉ bằng một đợt thu hoạch. 'Hiện nay, các hộ nông dân có thu nhập khoảng 100 triệu đồng/năm đã là chuyện thường ở các vùng chuyên canh cây thanh long trong tỉnh' - Bí thư Tỉnh ủy Bình Thuận quả quyết như thế.
Niềm vui của người trồng thanh long ở Bình Thuận năm ngoái viên mãn hơn nhiều. Thời điểm thanh long trái vụ, giá xuống thấp nhất cũng 'đứng' ở mức từ bảy đến tám nghìn đồng/kg. Ðầu năm 2011, tức thời điểm giáp Tết Tân Mão, giá tiêu thụ thanh long tăng vọt, ổn định ở mức từ 18 đến 20 nghìn đồng/kg, có lúc lên đến 24.000 đồng/kg.
Nông sản được giá, những người 'một nắng, hai sương' có thêm thu nhập, là niềm vui chung của cả xã hội. Giá cả lên, xuống là chuyện của thị trường, vấn đề cốt tử là phải bảo đảm được sự phát triển bền vững của cây thanh long, giữ vững thương hiệu, để 'rồng xanh' luôn chắp cánh cho niềm vui, sự  no ấm, giàu có của một bộ phận khá lớn người dân ở mảnh đất cực Nam Trung Bộ này...
Hiện tại, cây thanh long được trồng khá nhiều ở Tiền Giang, Long An, một số địa phương khác cũng bắt đầu trồng thử nghiệm, nhưng diện tích hiện có lớn nhất, tập trung nhất và phát triển 'nóng' nhất vẫn thuộc về tỉnh Bình Thuận. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Bình Thuận, đến cuối năm 2010, diện tích cây thanh long toàn tỉnh đã lên đến 13.404 ha, trong đó có 10.826 ha cho thu hoạch. Trừ huyện đảo Phú Quý và huyện miền núi Ðức Linh, tám huyện, thị xã, thành phố còn lại của tỉnh đều đã phát triển cây thanh long hàng hóa. Riêng huyện Hàm Thuận Nam đã phát triển hơn bảy nghìn ha và có gần sáu nghìn ha cho sản phẩm, được mệnh danh là ' thủ đô thanh long' của Bình Thuận. Năm 2010, toàn tỉnh thu hoạch hơn 301 nghìn tấn quả thanh long, tính ra, năng suất bình quân mỗi ha đạt gần 28 tấn quả/năm. Với năng suất, sản lượng và giá cả như vậy, năm rồi, nếu người trồng thanh long ở Bình Thuận không làm giàu được mới là chuyện lạ.
Cây thanh long 'bén duyên' với vùng đất khô cằn Bình Thuận từ lâu. Theo nhiều lão nông, ngày xưa, cây thanh long chỉ trồng để... làm cảnh; quả thanh long, chủ yếu cũng chỉ để đơm cúng ông bà vào dịp Tết, hoặc ngày rằm, mồng một. Ðầu những năm 90 của thế kỷ trước, khi quả thanh long được nhiều người chú ý, đặc biệt các thương lái gốc Hoa rất chuộng loại trái cây nhiệt đới trùng tên với linh vật đứng đầu bộ 'tứ linh' này, cây thanh long bắt đầu được một số hộ nông dân đầu tư sản xuất như một loại nông sản hàng hóa mới.
Thanh long bắt đầu ra hoa, kết trái vào thời điểm cuối xuân, đầu hè và mùa chính vụ kéo dài từ tháng 4 đến tháng 10, trùng với mùa mưa hằng năm ở vùng cực Nam Trung Bộ. Từ khi phát hiện thanh long ra hoa trái vụ bằng cách chong đèn vào ban đêm, người trồng thanh long ở Bình Thuận đã 'điều chỉnh' cho thanh long kết trái vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Lâu nay, có khá nhiều hộ trồng thanh long cố tình 'quên' thời điểm chính vụ, chỉ tập trung ' đánh' vào lúc trái vụ, nhất là dịp Tết và thường 'trúng đậm' nhờ bán được giá cao.
Ở Bình Thuận, sau 20 năm từ chỗ chỉ là cây trồng tự phát của một số hộ nông dân ở Hàm Thuận Nam sớm nắm bắt được thị hiếu của khách hàng thanh long 'xóa đói, giảm nghèo' đã trở thành cây 'làm giàu' của hơn 22 nghìn nông hộ trong toàn tỉnh 'kéo theo' hàng trăm hộ kinh doanh, hàng nghìn người lao động khác phất lên giàu có, hoặc có việc làm, thu nhập ổn định.
Ðể thanh long thật sự 'lên đời', xứng danh là một loại đặc sản của tỉnh, Bình Thuận đã sớm chú ý xây dựng thương hiệu cho loại trái cây này. Giữa tháng 11-2006, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã cấp đăng bạ tên gọi xuất xứ hàng hóa thanh long Bình Thuận, loại trái cây này đã được xác định là tài sản quốc gia, được Nhà nước bảo hộ vô thời hạn trên phạm vi toàn quốc. Từ đầu năm 2009, Trung tâm nghiên cứu phát triển cây thanh long Bình Thuận được Sở NN-PTNT tỉnh giao nhiệm vụ triển khai và tổ chức chứng nhận việc thực hành sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn Việt Nam (VietGAP). Ðến cuối tháng 1 năm nay, đơn vị này đã cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP cho 140 đơn vị, 3.704 hộ sản xuất thanh long trong toàn tỉnh với tổng diện tích gần ba nghìn ha.
Nhờ có thương hiệu và việc sản xuất bảo đảm an toàn, thanh long Bình Thuận đã được xuất khẩu đến nhiều nước, vùng lãnh thổ trên thế giới, chinh phục cả những thị trường 'khó tính' như Mỹ, các nước châu Âu. Năm 2010, sản lượng xuất khẩu thanh long chính ngạch (thống kê được) của Bình Thuận được hơn 22.325 tấn quả, mang về giá trị kim ngạch xuất khẩu hơn 11,2 triệu USD.
Cây thanh long của nông dân Bình Thuận khẳng định được thương hiệu, đẳng cấp trên thị trường. Ðể giữ vững và phát triển vững chắc thương hiệu thanh long Bình Thuận, theo Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Thuận Nguyễn Ngọc Hai, trước mắt, ngành tiếp tục tổ chức, hướng dẫn bà con sản xuất đạt ít nhất là bảy nghìn ha thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP và cấp chứng chỉ đạt tiêu chuẩn này cho năm nghìn ha trong năm nay.
Thêm một mùa hoa thanh long nữa đã nở trắng nhiều vùng nông thôn Bình Thuận. Hy vọng, 'rồng xanh' sẽ tiếp tục chắp cánh cho niềm vui của bà con nông dân ngày càng no ấm.
AGROINFO – Theo Báo Nhân dân

Tin khác