Trong khi khó khăn về thị trường tiêu thụ vẫn chưa được giải quyết thì những cơn mưa trái mùa đã biến hàng ngàn hecta muối đang phơi đồng tan chảy thành nước, nhiều người bỗng chốc rơi vào cảnh trắng tay.
 |
| Diêm dân ĐBSCL đang gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ muối. |
Giá rớt
Dọc con đê phòng hộ biển Đông trải dài từ phường Nhà Mát, TP. Bạc Liêu qua địa phận huyện Hòa Bình, Đông Hải là những cánh đồng đầy ắp muối, trong khi đó, diêm dân đang phải chạy ngược, chạy xuôi tìm thương lái thu mua mà không mấy kết quả. Anh Nguyễn Kinh Thoa ở xã Điền Hải (Đông Hải) cho biết: “Năm nay tôi làm 7 công muối (1 công = 1.000m2), từ đầu vụ tới giờ cào 3 đợt, được 1.500 giạ muối đen (khoảng 30kg/giạ), cộng với số muối tồn đọng năm 2010 gần 2.000 giạ, nhà hết chỗ chứa. Hiện, tôi mới bán được 800 giạ với giá 16.000 đồng/giạ. Chỗ muối còn lại thực sự tôi chẳng biết tiêu thụ bằng cách nào”.
Vụ muối trước, diêm dân xã Điền Hải trúng lớn, năng suất đạt đến 87 tấn/ha. Do tiêu thụ chậm nên lượng muối tồn đọng còn khoảng 40%, cộng với hàng chục ngàn tấn của vụ này, khiến bà con hết sức lo lắng, nhất là trong hoàn cảnh giá muối chỉ còn khoảng 300 đồng/kg, giảm gần một nửa so với vụ trước.
Huyện Duyên Hải là địa phương duy nhất làm muối ở Trà Vinh, với diện tích gần 310ha, tập trung ở 3 xã Dân Thành, Đông Hải và Trường Long Hòa. Năm nay, năng suất muối bình quân đạt 66,5 tấn/ha, nhưng bà con không vui vì giá bán quá thấp. Ông Võ Văn Sóng ở ấp Cồn Cù, xã Dân Thành cho biết: “Gia đình tôi có hơn 1ha muối, đến nay đã thu hoạch được hơn 1.500 giạ, giá xuống tới 15.000 - 17.000 đồng/giạ mà vẫn không bán được nên tôi đành phải làm bồ trữ lại để chờ giá”.
Ông Nguyễn Văn Theo ở ấp Mù U, xã Dân Thành cho biết: “Trong số 400 hộ dân làm muối ở Duyên Hải thì có đến 70% thuộc diện khó khăn. Mọi sinh hoạt của gia đình tôi chỉ trông vào 7 công ruộng muối. Nếu tình trạng này kéo dài thì sắp tới không biết lấy gì để sống”.
Chưa hết lo vì giá muối giảm, tiêu thụ khó khăn thì diêm dân lại khốn đốn vì những ngày qua liên tục xảy ra mưa lớn. Tại tỉnh Bạc Liêu, mưa lớn trái mùa đã làm khoảng 2.500ha muối với sản lượng 23.000 tấn tan thành nước, thiệt hại hơn 10 tỷ đồng. Ở huyện Đông Hải, mưa trái vụ cũng làm thiệt hại trên 50.000 tấn muối, diêm dân không còn khả năng phục hồi sản xuất. Vừa mất muối, diêm dân vừa phải tốn thêm chi phí sửa lại khuôn, ao, sân để khôi phục sản xuất.
Gỡ khó cho diêm dân
Cả nước có 20 tỉnh, thành phố có nghề làm muối, sản lượng 850.000 – 900.000 tấn/năm, trong đó 2/3 là muối thủ công. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Hồ Xuân Hùng cho biết, hiện Tổng công ty Lương thực miền Bắc (Vinafood 1) đang xây dựng đề án lồng ghép chính sách mua muối cho diêm dân và sản xuất, lưu thông muối i-ốt. Nếu được Chính phủ phê duyệt, từ cuối quý II/2011, Vinafood 1 sẽ mua ổn định 200.000 tấn muối/năm, giúp hơn 7 vạn diêm dân có lãi từ 20 - 30%. Theo đó, Vinafood 1 sẽ tiêu thụ tại miền Bắc và Bắc Trung Bộ 80.000 tấn, Nam Trung Bộ 60.000 tấn và Nam Bộ 60.000 tấn/năm.
Về việc Nhà nước hỗ trợ lãi suất khi thu mua muối như Vinafood 1 đề xuất, ông Hùng cho rằng, chỉ nên tiến hành trong khoảng thời gian từ khi thu mua đến lúc đưa muối vào chế biến. Chính sách hỗ trợ lãi suất nên kéo dài trong 5 năm, còn sau đó doanh nghiệp tự tính toán để cân đối.
Trước tình hình khó khăn này, UBND tỉnh Bến Tre đã chỉ đạo Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước có ý kiến với các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn cho diêm dân vay vốn để sản xuất muối với 2 hình thức: tín chấp và thế chấp bằng muối. Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh cũng triển khai mô hình sản xuất muối sạch có trải bạt với diện tích 3ha ở xã Thạnh Phước (Bình Đại) nhằm khuyến khích bà con sản xuất muối sạch, dễ bán và giá cao hơn, thay thế dần sản xuất muối trên nền đất.
Đến nay, Công ty Muối Bạc Liêu đã thu mua được vài chục ngàn tấn muối, tuy nhiên, lượng muối còn tồn đọng trong dân rất lớn, phần nhiều là muối đen. Ông Lương Ngọc Lân, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh cho biết, hiện có doanh nghiệp ở Đồng Nai đặt vấn đề thu mua muối đen tại Đông Hải với giá 500 đồng/kg, cao hơn giá thị trường khoảng 150 đồng/kg. Đơn vị này đang lấy mẫu muối để phân tích chất lượng, nếu đạt yêu cầu sẽ ký hợp đồng mua muối và xây dựng đầu mối thu mua muối tại chỗ, sản lượng cam kết khoảng 100.000 tấn muối đen/năm.
AGROINFO – Theo Báo Kinh tế nông thôn